سال ۱۴۰۳ با احضار ده‌ها زن بهایی آغاز شد

 سازمان «دیده‌بان حقوق بشر»، ۱۳فروردین، گزارش مفصلی را با عنوان «چکمه روی گردنم؛ جنایت مقامات ایران در آزار‌و‌اذیت بهاییان ایران» منتشر کرد. 

بر‌اساس این گزارش، مواردی نظیر اعدام صدها تن از بهاییان ایران ازجمله رهبران جامعه بهایی و ناپدید شدن قهری آنان، منع آزادی‌های دینی، نفرت‌پراکنی تحت حمایت حکومت، پیگرد و دستگیری‌های خودسرانه به‌خاطر عضویت در جامعه بهایی، منع دسترسی به تحصیل، منع بهاییان از کار و تعطیلی کسب‌وکارشان، تصرف زمین‌ها، مصادره و تخریب منازل بهاییان و محدودیت‌های حقوق مدنی و جلوگیری از تدفین آبرومندانه، به‌عنوان برخی موارد نقض سیستماتیک حقوق شهروندان بهایی در چهاردهه گذشته عنوان شده‌اند. 

دیده‌بان حقوق بشر، سرکوب سیستماتیک بهاییان از سوی مقامات جمهوری اسلامی پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ تا امروز را، بر‌اساس قوانین کیفری بین‌المللی، مصداق «جنایت علیه بشریت» اعلام کرد.  

اما فشار و آزار بر شهروندان بهایی در سال ۱۴۰۳ همچنان ادامه داشته است. 

***

احضارهای دسته‌جمعی 

با پایان یافتن تعطیلات نوروزی، دست‌کم ۳۷ شهروند بهایی به دادسرای انقلاب احضار شدند. بیشترین تعداد احضار‌شدگان، شامل زنان بهایی بود.  

دادسرای اصفهان برای ۱۵ زن بهایی ساکن بهارستان قرار جلب به دادرسی صادر کرد. این شهروندان بهایی با اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «مشارکت در فعالیت آموزشی و تبلیغی انحرافی مغایر با شرع اسلام» روبه‌رو هستند. 

پرونده این ۱۵ شهروند بهایی مربوط به سه سال قبل است. منازل این شهروندان در اردیبهشت۱۴۰۰ توسط ماموران وزارت اطلاعات تفتیش شده و ۱۱ تن از آن‌ها مدتی تحت بازداشت بودند. 

اسامی این پانزده تن عبارت‌اند از «مژگان پورشفیع، نسرین خادمی، آزیتا رضوانی خواه، شعله آشوری، مژده بهامین، بشری مطهر، سارا شکیب، سمیرا شکیب، رویا آزاد خوش، نوشین همت، شورانگیز بهامین، ساناز راسته، مریم خورسندی، فیروزه راستی نژاد و فرخنده رضوان‌پی.»

همچنین، ۱۰ شهروند زن بهایی دیگر جهت ارائه آخرین دفاعیات برای روز شنبه ۱اردیبهشت۱۴۰۳ به شعبه ۱۸ بازپرسی دادسرای انقلاب و عمومی شهر اصفهان احضار شدند. این ۱۰ تن، به «تبلیغ علیه دین اسلام از طریق نشر عقاید بهاییت» متهم هستند.

«یگانه آگاهی، آرزو سبحانیان، یگانه روح‌بخش، شانا شوقی‌فر، پرستو حکیم، مژگان شاهرضایی، بهاره لطفی، ندا بدخش (آگاه)، نگین خادمی و ندا عمادی»، شهروندان بهایی احضار شده به دادسرای اصفهان هستند. 

این شهروندان بهایی در آبان سال گذشته در منازل شخصی خود در اصفهان بازداشت شدند و همگی پس از مدتی، به قید وثیقه آزاد شدند. 

در زمانی که این ۱۰ زن بهایی تحت بازجویی و بازداشت بودند، وزارت اطلاعات با تماس تلفنی، تهدید و احضار تلاش کردند تا همسایه‌ها و دوستان مسلمان این شهروندان بهایی را وادار به شکایت از آن‌ها کند. تعدادی از افراد احضار شده تحت فشار، ارعاب و تهدید، ناچار به شکایت از این زنان شدند.  

در ادامه احضار بهاییان در فروردین، ۱۲ تن از شهروندان بهایی در مازندران به‌اتهام «فعالیت آموزشی و تبلیغی انحرافی مغایر یا مخل به شرع اسلام» هر‌کدام جداگانه از ۲۸فروردین تا ۱۸اردیبهشت۱۴۰۳ به شعبه یک دادگاه انقلاب ساری احضار شده‌اند. 

«سهراب لقایی، زهرا گلابیان، فواد لقایی، امیلیا فنائیان، حسین فنائیان، نسیم صمیمی، سهیل حقدوست، راکوئل عطائیان، بنفشه اسدیان، کیومرث اکبری، آناهیتا کوشکباغی و ملودی صمیمی»، اسامی احضار‌شدگان مذکور است. 

منازل شماری از این شهروندان بهایی روز ۲۴مهر۱۴۰۲ به‌دنبال یورش نیروهای امنیتی تفتیش شد.

جامعه جهانی بهایی در یک  گزارش‌ خبری اعلام کرد که در هفته‌های اخیر، تعدادی از شهروندان بهایی ساکن همدان احضار و بازجویی شده‌اند. اسامی برخی از این شهروندان عبارت‌اند از «سامان خدایاری، هلنا کشاورز، ژینوس شادابی، عاطفه زاهدی، زرین دخت احدزاده، ژاله رضایی، فریده ایوبی و نورا ایوبی.»

پس از تفتیش گسترده منازل بهاییان همدان در آبان۱۴۰۲، شماری از بهاییان این شهر به‌طور مداوم احضار و بازجویی می‌شوند. جامعه جهانی بهایی در این خصوص اظهار کرد: «چنین بازجویی‌ها فراتر از تحقیقات صرف پیرامون مسائل قانونی است و طیف گسترده‌ای از موضوعات شامل گردهمایی‌های جامعه، دوستان و آشنایان، وضعیت شغلی، مالکیت دارایی و جزییات خصوصی زندگی شخصی افراد را در بر می‌گیرد. این بازجویی‌های تحمیلی علاوه‌بر نقض حریم شخصی، تضعیف ساختار جامعه بهایی را نیز هدف قرار می‌دهد.»

بنا به این گزارش، این وضعیت به‌دلیل جو مسموم حاکم بر شهر که با جریان مداوم نفرت‌پراکنی و تبلیغات ضد بهایی از سوی رسانه‌های وابسته به دولت تقویت می‌گردد، بیش از پیش وخیم شده و مانع از تلاش‌ها در راستای احقاق حقوق اولیه می‌شود.

تایید حکم کیوان رحیمیان، روانشناس بهایی

شعبه ۳۶ تجدیدنظر مستقر در دادگاه انقلاب تهران، حکم بدوی «کیوان رحیمیان»، زندانی بهایی در زندان اوین را در ۱۸فروردین۱۴۰۳ عینا تایید کرد.

کیوان رحیمیان، روانشناس و مترجم بهایی در در ۲۷تیر۱۴۰۲ در منزل شخصی خود در تهران بازداشت شد. بنا به یادداشتی از زندان، ماموران او را به‌اتهام تبلیغ آیین بهایی از طریق کلاس‌های روانشناسی و اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی دستگیر کردند. 

دادگاه آقای رحیمیان در ۱۶دی۱۴۰۲ در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی «صلواتی» برگزار شد. دادگاه، این شهروند بهایی را به پنج سال حبس تعزیری به‌اتهام تبلیغ آیین بهاییت از طریق کلاس‌های روانشناسی، چهار سال به‌اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور، شش سال محرومیت از حقوق اجتماعی و پنجاه میلیون تومان جریمه محکوم کرد. 

حکم بالا، در نخستین روزهای سال جدید عینا تایید شد. کیوان رحیمیان هم‌اکنون در حال گذراندن دهمین ماه حبس خود در زندان اوین تهران است.

ممانعت از دفن و تخریب قبور اموات

از ابتدای سال ۱۴۰۲، وزارت اطلاعات از طریق بهشت زهرا با اشکال تراشی، از تحویل پیکرهای درگذشتگان بهایی به خانواده‌ها برای دفن در آرامستان بهاییان تهران ممانعت کرده است. در یک سال گذشته، ماموران، اموات بهاییان را بدون اطلاع خانواده‌ها و انجام مراسم مذهبی در محل گورهای دسته‌جمعی اعدام‌شدگان دهه ۶۰  گورستان خاوران دفن کردند. 

در اواخر اسفند۱۴۰۲، بیش از ۳۰ قبر که محل دفن ۵۵ تن از متوفیان بهایی بوده است، توسط ماموران دولتی صاف شده و اکثر سنگ ‌قبرها و نشانه‌های روی قبور دور ریخته شدند. در بسیاری از این قبور صاف شده، بیش از دو نفر دفن شده بودند.

در پی ادامه آزار و فشار بر بهاییان تهران، ماموران وزارت اطلاعات از ابتدای فروردین سال ۱۴۰۳، بازدید از آرامستان بهاییان تهران را که در مجاورت گورستان خاوران قرار دارد، محدود کرده‌اند. ماموران از بازدیدکنندگان و خانواده‌های متوفیان خواسته‌اند برای مجوز بازدید و حضور بر سر قبرها، کارت شناسایی ملی خود را تحویل دهند. در صورت عدم تحویل کارت شناسایی، از بازدید آنان جلوگیری می‌شود. 

ماموران وزارت اطلاعات از سال ۱۴۰۰، کنترل آرامستان بهاییان، موسوم به «گلستان جاوید» را در اختیار گرفته و به ‌مرور استفاده از این آرامستان را برای بهاییان دشوار کردند. 

از سال ۱۴۰۱، ماموران شروع به دفن اجباری متوفیان بهایی در زمین‌های باریکی نمودند که بخشی از گورستان خاوران، محل دفن زندانیان سیاسی اعدام‌شده دهه ۶۰ است. آزار و فشار بر بهاییان تهران در سال۱۴۰۲ با ممانعت از ترخیص اموات از سردخانه بهشت زهرا و دفن پیکرهای درگذشتگان بهایی در محل گورهای دسته‌جمعی خاوران، ادامه پیدا کرد. 

رد درخواست اعاده دادرسی زندانیان بهایی

بنا به گزارش‌های رسیده، اعاده دادرسی تعداد زیادی از محکومین دادگاه‌های انقلاب و زندانیان بهایی در دیوان عالی کشور رد شد. 

از‌جمله این شهروندان بهایی، می‌توان به «پیام ولی» که دوران محکومیت خود را در زندان قزل‌حصار طی می‌کند، اشاره کرد. این شهروند بهایی در ۲مهر۱۴۰۱ هم‌زمان با «انقلاب مهسا»، در محل کار خود در کرج بازداشت شد. دادگاه تجدیدنظر استان البرز، این شهروند را بهایی بابت اتهامات همکاری با دول متخاصم، اغوا و تحریک مردم به آشوب و کشتار، تبلیغ علیه نظام به ۹ سال و ۹ ماه حبس محکوم کرد. دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی پیام ولی را رد کرد.

دو تن دیگر از زندانیان بهایی که پیش‌تر درخواست اعاده دادرسی آنان رد شده است، «ساناز تفضلی» و «مینا کرمی» هستند که هرکدام به ترتیب در شهرهای مشهد و شیراز در حال گذراندن دوره محکومیت خود هستند. 

براساس خبر جامعه جهانی بهایی، پس از پذیرش درخواست اعاده دادرسی ۱۶ بهایی که پیش‌تر توسط شعبه یک دادگاه انقلاب شهرستان دشتستان محکوم شده بودند، شعبه ۹ دیوان عالی کشور، پرونده را برای رسیدگی مجدد به دادگاه تجدیدنظر ارجاع داد. احکام این بهاییان از سوی شعبه هشتم دادگاه تجدیدنظر استان بوشهر بررسی، محکومیت آن‌ها نقض و قرار برائت صادر شد.

مرخصی‌ها نوروزی زندانیان بهایی

سال ۱۴۰۲ درحالی به پایان رسید که ده‌ها شهروند بهایی در حال سپری کردن دوران محکومیت، یا بازداشت موقت در زندان‌های کشور بودند. 

از این تعداد، فقط تنی چند موفق به دریافت مرخصی نوروزی شدند و با مرخصی بیشتر زندانیان بهایی موافقت نشد. چهار زن زندانی در مشهد، هشت زن زندانی در کرج، یک زندانی در سمنان و یک زندانی از اوین، زندانیان بهایی بودند که نوروز را در کنار خانواده‌هایشان گذراندند. 

«فریبا کمال آبادی» و «مهوش شهریاری»، هرکدام پس از بیست ماه زندان، «سپهر ضیایی» و «پیام ولی» هر کدام پس از هجده ماه زندان و «عفیف نعیمی» پس از دوازده ماه زندان، ازجمله زندانیان بهایی بودند که با درخواست مرخصی ایشان موافقت نشد. 

از سوی دیگر با گذشت صد روز از بازداشت «یکتا فهندژ سعدی»، این شهروند بهایی همچنان بدون اتهام مشخص در بازداشت اداره اطلاعات شیراز قرار دارد. همچنین «شیوا خلیلی» که با رای کار به حکم مرجع قضایی در بیرون از زندان مشغول‌به‌کار بوده، با مخالفت اداره اطلاعات به زندان بابل بازگشت. این شهروند بهایی به‌اتهام تبلیغ علیه نظام، به یک سال حبس تعزیری محکوم است.