۱۴۰۴ تیر ۱۷, سه‌شنبه

شعر:نام خدا روی چکمه ها

 در کوچه‌هایی

که آیه‌ها
بر دیوارها نقش بسته‌اند
با رنگ خون،
خدا
نامی‌ست که
از دهان مأموران
می‌چکد
نه از لبان مادر.

دین،
در این‌جا
نردبانی‌ست
که از شانهٔ مردم
تا بامِ قصر بالا رفته است.
و آن‌که بر بام ایستاده
نه پیام‌آور است
نه قدیس،
بلکه
بانک‌دارِ گرسنگی‌هاست.

لباس ایمان
دیگر
دکمه‌های امنیت دارد،
آستینش را
برای شلاق بالا زده‌اند
و بر دوشش
نشان افتخارِ سانسور می‌درخشد.

اینجا،
نماز
تنها وقتی مقبول است
که سر در رکوع
هم‌جهت با دوربین باشد.

اینجا،
صدا
اگر از حنجره‌ی آزاد برآید،
کفر است.
ولی فریاد
از مناره‌ی زر
آیه می‌شود.


---

خداوندا،
تو را از کدام زندان
آزاد کنیم؟
از حصارِ حوزه؟
یا از تیترهای کیهان؟

تو را کدام جمعه
بازخواهند آورد،
اگر هر جمعه
به نامت گلوله شلیک می‌شود؟


---

در این شب تار
دین را
از زبان کودکی شنیدم
که می‌گفت:
«خدا یعنی وقتی بابام از زندان برگرده.»



اصول الهیات بهایی

 


بررسی الهیات بهائی: وحدت ادیان یا دین جدید؟
مقدمه

آیین بهائی یکی از ادیان نوظهور است که در سدهٔ ۱۹ میلادی در ایران پدید آمد. گرچه بسیاری آن را ادامه‌ای از اسلام می‌دانند، پیروانش آن را دینی مستقل و جهانی تلقی می‌کنند. اما آیا بهائیت واقعاً دین جدیدی است یا تلاشی برای وحدت ادیان گذشته؟ در این مقاله تلاش می‌شود مفاهیم کلیدی الهیات بهائی بررسی شود و جایگاه آن در میان ادیان بزرگ و به‌ویژه نسبت آن با اسلام روشن گردد.

مهاجرت بهاییان از ایران

 

آیین بهایی که در میانه قرن نوزدهم در ایران بنیان نهاده شد، با وجود داشتن آموزه‌هایی درباره صلح، وحدت و محبت، همواره با فشار و تبعیض در زادگاه خود روبرو بوده است. این دین، که امروزه میلیون‌ها پیرو در سراسر جهان دارد، از آغاز تا امروز در ایران با محدودیت‌های حقوقی، اجتماعی و فرهنگی شدیدی مواجه بوده است.یکی از نتایج این فشارها، مهاجرت گسترده بهاییان ایرانی به خارج از کشور طی چند دهه گذشته بوده است. این مقاله به بررسی دلایل این مهاجرت، چالش‌ها و فرصت‌های آن، و همچنین تفاوت‌های زندگی بهاییان در ایران و خارج از ایران می‌پردازد.

شعر: قبای ایمان

 در این سرای خاموشی

دین،
قبایی‌ست
که وارونه پوشیده‌اندش.

نامش از عشق
ولی
بویِ ترس می‌دهد
از هر دکمه‌اش.

خطبه‌ها
نه از خدا
که از کاخ می‌آیند،
و مؤذن
از بام زر
به ظلم فتوا می‌دهد.

چشم‌ها را دوخته‌اند
به قبله‌ی قدرت،
دل‌ها اما
از نور
سال‌هاست که بریده‌اند.

خدا را
در زندان نوشتند
با تبصره‌ی ۴،
و ایمان
گذرنامه‌ای شد
برای خروجِ بی‌صدا.

کسی نماز می‌خواند
اما نگاهش
در صف اعدام است،
کسی دعا می‌کند
برای سهمیه‌ی دانشگاه،
نه برای روشنی دل.

و من،
در میانِ این آوارِ مقدس،
دنبال نوری می‌گردم
که به قلب بتابد،
نه به نهاد.




نقش مظاهر ظهور در وحدت ادیان

 یکی از مهم‌ترین پیام‌های آئین بهایی آن است که ادیان حقیقی، تجلیات متوالی دین واحد الهی هستند. مظاهر ظهور، نمایندگان یک دین هستند که در طول زمان، لباس‌های مختلف پوشیده‌اند.

این نگاه، تقابل سنتی میان ادیان را به گفت‌وگویی همدلانه و پیوسته بدل می‌سازد. در نتیجه:
اسلام با مسیحیت در تعارض نیست.
زرتشت با محمد ناسازگار نیست.
بهاءالله با موسی تضاد ندارد.
بلکه همگی چراغ‌هایی از یک نورند، که به اقتضای زمان و مکان درخشیده‌اند.

آموزه‌های کلیدی بهاءالله درباره مظاهر ظهور

در آثار بهاءالله، از جمله ایقان و لوح کلمات مکنونه، مفاهیم عمیقی درباره مظاهر ظهور آمده است. به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
پذیرش مظاهر ظهور، شرط شناخت خداست.
کسانی که مظاهر ظهور را انکار می‌کنند، از فیض الهی محروم‌اند.
پیامبران، مظلوم‌ترین افراد تاریخ‌اند، چون در زمان خود توسط مردم طرد و تکفیر شده‌اند.
بهاءالله به صراحت می‌گوید که هر عصری نیاز به مظهر ظهور خود دارد، و شناخت زمانه، بدون شناخت پیام‌آور آن ممکن نیست.
در نتیجه‌: اهمیت باور به مظاهر ظهور در زندگی معنوی و اجتماعی بشر و باور به مظاهر ظهور در آئین بهایی، صرفاً اعتقاد به چند شخصیت تاریخی نیست. این باور زیربنای جهان‌بینی، اخلاق فردی، نظم اجتماعی و جهت‌گیری تمدنی بهاییان است.
شناخت مظاهر ظهور، به انسان کمک می‌کند تا:
با خدای خود ارتباطی زنده و پویا برقرار کند.
از ستیزه‌جویی دینی فاصله گیرد و به گفت‌وگوی میان‌ادیانی نزدیک شود.
به رشد مستمر معنوی بشر باور داشته باشد.
برای تحقق صلح، عدالت و یگانگی جهانی تلاش کند.


ویژگی های مظاهر ظهور در آیین بهایی

 

ویژگی‌های مظاهر ظهور در آئین بهایی

وحدت در جوهر، تنوع در بیان

مظاهر ظهور در حقیقت یکی هستند و تفاوت‌های ظاهری آن‌ها ناشی از تفاوت‌های زمانی و فرهنگی است. به گفته بهاءالله در کتاب ایقان:

«جمیع این مظاهر، مطالع آن شمس حقیقت‌اند... و اختلاف در بیان ایشان را باید به مقتضیات زمان و ظرفیت مردمان نسبت داد.»


قدرت خلاقه

مظاهر ظهور نه تنها آموزش‌دهنده‌اند، بلکه قدرت خلاقه دارند. آن‌ها روح تازه‌ای در بشریت می‌دمند، تمدن‌های جدید را بنیان می‌گذارند و بنیان‌های فکری را دگرگون می‌سازند.
واسطه فهم خداوند

از آنجا که ذات خدا برای انسان قابل درک نیست، شناخت خدا تنها از طریق مظاهر ظهور ممکن می‌شود. آن‌ها آیینه‌هایی هستند که صفات الهی را منعکس می‌کنند: مانند محبت، عدل، حکمت، قدرت و علم.

تفاوت مظاهر ظهور با پیامبران در دیگر ادیان

در بسیاری از ادیان، پیامبران سلسله‌ای از انسان‌های برگزیده‌اند که پیام خدا را به مردم می‌رسانند. در اسلام، به‌ویژه در نگاه شیعی، پیامبران دارای مقام عصمت‌اند اما همچنان مخلوق‌اند.

در آئین بهایی، مظهر ظهور مقام بالاتری دارد:

او فقط پیام‌آور نیست، بلکه تجلی صفات الهی است.

او صاحب اقتدار جهانی و خلاقه است.

او بنیادگذار عصر جدیدی در تمدن بشر است.


همچنین، در آئین بهایی بین پیامبران «عام» (مانند پیامبران بنی‌اسرائیل) و مظاهر ظهور فرق گذاشته می‌شود؛ فقط مظاهر ظهور تغییر بنیادین در زندگی معنوی بشر پدید می‌آورند.استمرار مظاهر ظهور و مفهوم «وحی تدریجی»


یکی از باورهای کلیدی در آئین بهایی، وحی تدریجی یا توالی ظهورات است. به این معنا که خداوند هر چند هزار سال یک بار، پیام‌آوری جدید برای هدایت بشر می‌فرستد. این توالی نه تصادفی، بلکه برنامه‌ای منظم و هدفمند برای رشد معنوی، اخلاقی و اجتماعی انسان‌هاست.

بنابراین، بهاءالله پایان‌دهنده وحی نیست، بلکه آخرین حلقه تا امروز در زنجیره‌ای از مظاهر ظهور است. به گفته‌ی او، مظاهر ظهور آینده نیز خواهند آمد، ولی نه زودتر از هزار سال پس از ظهور وی.

هدف اصلی مظاهر ظهور چیست؟

همه مظاهر ظهور با یک هدف مشترک آمده‌اند:

ارتقای معنویت و اخلاق بشر

ایجاد تمدن الهی بر روی زمین

آموزش یگانگی بشر و برابری انسان‌ها

ایجاد عدالت، صلح و پیشرفت
آنان آمده‌اند تا هر نسل را به مرحله‌ای بالاتر از رشد فکری و روحی برسانند.

مظاهر ظهور در آیین بهایی


 مظاهر ظهور در آئین بهایی: پیامبران الهی، نقش، ویژگی‌ها و پیوستگی رسالت‌ها


مقدمه

در قلب الهیات بهایی، مفهومی بنیادین و منحصر به‌فرد وجود دارد که به آن «مظاهر ظهور» گفته می‌شود. این اصطلاح که شاید برای مخاطب غیر بهایی ناآشنا باشد، به پیامبرانی اشاره دارد که از سوی خداوند برای هدایت بشر فرستاده شده‌اند. از منظر آئین بهایی، این پیامبران الهی نه تنها بنیان‌گذاران ادیان جهانی‌اند، بلکه تجلی صفات خداوند در جهان انسانی به شمار می‌روند.

این مقاله تلاش می‌کند تا به معرفی عمیق این مفهوم، جایگاه مظاهر ظهور در جهان‌بینی بهایی، تفاوت آن‌ها با مفهوم پیامبری در دیگر ادیان، و اهمیت آن در وحدت ادیان بپردازد.
۱. تعریف مظاهر ظهور در آئین بهایی
در آئین بهایی، «مظهر ظهور» (Manifestation of God) به شخصی اطلاق می‌شود که تجلی الهی است و پیام خدا را برای عصر خود به انسان‌ها منتقل می‌کند. این افراد، حاملان وحی الهی هستند و میان خداوند نامتناهی و بشری محدود، واسطه‌ای ضروری و الهی‌اند.
برخلاف ادیانی که پیامبران را صرفاً انسان‌هایی صالح یا پیام‌رسانی ساده می‌دانند، آئین بهایی به مظاهر ظهور مقام والاتری می‌دهد: آن‌ها تجسم صفات خداوند بر زمین‌اند، اما نه خود خدا هستند و نه ذات او را دارند.
۲. مظاهر ظهور چه کسانی هستند؟
از نگاه بهاءالله، پیام‌آوران اصلی خدا در تاریخ بشر همگی مظاهر ظهورند. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

حضرت ابراهیم

حضرت موسی

حضرت زرتشت

حضرت بودا

حضرت عیسی مسیح

حضرت محمد

حضرت باب (پیش‌درآمد آئین بهایی)

حضرت بهاءالله (پیام‌آور آئین بهایی)


آئین بهایی معتقد است که این مظاهر ظهور نه تنها در پیام، بلکه در ذات مأموریت خود هم‌راستا و هماهنگ‌اند. آن‌ها بر اساس نیازهای زمانی و فرهنگی بشر، پیام‌های متناسب با آن دوره را آورده‌اند، اما همگی از یک منبع الهی سرچشمه گرفته‌اند.

شعر:نام خدا روی چکمه ها

 در کوچه‌هایی که آیه‌ها بر دیوارها نقش بسته‌اند با رنگ خون، خدا نامی‌ست که از دهان مأموران می‌چکد نه از لبان مادر. دین، در این‌جا نردبانی‌ست...